Zabawy Montessorii to wspaniała odskocznia od wszystkiego, co komercyjne. Za wiele nie trzeba, wystarczy odrobina wyobraźni, aby urozmaicić świat dziecka. Dla nas produkty codzienne, dla najmłodszych pole do fantastycznej zabawy. Przedstawiam 33 zabawy Montessori – wyciszające, czyli zabawa edukacyjna bez zabawek.
Zabawy edukacyjne bez zabawek – Metoda Montessori
Obserwuję moją trójkę dzieci, jak każde z nich jest wyjątkowe, mądre i pragnące poznać świat. Każde na swój sposób, w zależności od wieku i płci. Chcą rozszyfrować wszystko, co nieznane. Dodać sensu wszystkiemu, co zobaczą i zrozumieć. Moja w tym rola, aby im na to pozwolić i nie ograniczać. Wskazać kierunek, podać to, co należy, ale zanadto się nie wtrącać. Dzięki temu staną się samodzielne i zaradne.
Dzieci tak samo są istotami ludzkimi, którym należy się szacunek. Swoją niewinnością i ogromnymi możliwościami, które na nie czekają w przyszłości, zasługują na niego nawet bardziej. Czego my pragniemy, one pragną.
Maria Montessori, Dr. Montessori’s Own Handbook
ZABAWY MONTESSORI DLA DZIECI od 2 lat
Maria Montessori – włoska lekarka, twórczyni systemu wychowania dzieci, opracowała Metodę nazwana od jej nazwiska. Metoda ta kładzie nacisk na swobodny rozwój dzieci. Przeciwstawia się systemowi szkolnemu, tłumiącemu aktywność dzieci, którego symbolem była dla Marii Montessori „szkolna ławka”. Montessori uważała, że głównym zadaniem pedagogiki jest wspieranie spontaniczności i twórczości dzieci, umożliwianie im wszechstronnego rozwoju fizycznego, duchowego, kulturowego i społecznego.
Nie chodzi tu o pozostawienie dziecka samemu sobie, ale pokazaniu dobrego kierunku. Podobnie jest w przypadku zabaw edukacyjnych bez zabawek popartymi Metodą Montessori. Nie trzeba nam wiele. A co więcej zapewne Wasze dzieci identycznie jak moje, za każdym razem będą wpadały w zachwyt. Zgaduje też, że niektórzy z Was stosują metody Montessorii nawet o tym nie wiedząc. W latach naszego dzieciństwa było to całkowicie naturalne, kiedy nie bawiliśmy się tylko barbi, lego, autobotami, robalami, zombie, anchantimals.
33 zabawy edukacyjne bez zabawek czyli ZABAWY MONTESSORI
Kto z nas nie bawił się produktami, które znaleźliśmy w kuchni? Każdy z Was podnosi rękę? No pewnie. I tak jest po dziś dzień. Moje dzieci, zwłaszcza dwójka młodszych, obok cudownie drogich zabawek prosto z reklamy telewizyjnej, ciągną w stronę tego, co mam w szufladach zakamuflowane. Są to produkty codziennego użytku, które każdy z nas posiada. Wystarczy nieco chęci i zabawa jest przednia.
ZABAWY MONTESSORI
33 przykłady zabaw edukacyjnych bez zabawek
ZABAWY ZIARNAMI
U nas na pierwszym miejscu jest biała fasola, możemy również doskonale użyć do zabawy edukacyjnej ziarenka jałowca, grochu, ciecierzycy, ryżu.
Sięgnijmy dodatkowo po to, co posiadamy – puszki, pudełeczka, plastikowe miseczki.
Rozłóżmy na podłodze i poobserwujmy. Dziecko będzie zachwycone i samo wymyśli zabawę w 5 sekund. Będzie przesypywało, segregowało, rozsypywało, zbierało. Przy tym doskonale będzie stymulowało zmysł dotyku, dotyku i wzroku. Starsze dziecko przygotuje dla Was obiad ziarenkowy / ja non stop zjadam surowe ziarenka 😉 /
- Grzechotka – nasypcie swoje ziarna do puszki/pudełka, starsze dzieci zrobią same, młodsze będą potrzebowały nieco Waszej pomocy
- Lejek – kartkę papieru zwińcie wzdłuż i zróbcie z niej rulonik jak lejek. Wsypujcie ziarenka do butelki/puszki. Niby banał, ale przekonacie się sami jaka frajda dla malucha
- Wyklejanka – mniejsze ziarenka / kawa, przyprawy/ można z powodzeniem wyklejać na kartonie/kartce i stworzyć niepowtarzalny obrazek
- Tor przeszkód – moja cała trójka to lubi – z dużej fasoli budujemy slalom/tor lub linie, przez które przeskakujemy /zasapać się można doskonale 😉 /
- Segregacja – doskonale wpływa na wzrok i ćwiczenie małych paluszków – do 1 pudełeczka wsypujemy 2 rodzaje ziaren I zachęcamy dziecko aby oddzieliło mieszankę do 2 pustych pudełek. 3-latkowi i 4-latkowi proponuje utrudnienie – minimum 3 rodzaje ziarenek
ZABAWA KLUSECZKAMI
Świderki, muszelki, kokardki, dług makaron – czym chata bogata. To również doskonały przykład zabawy Montessori. Zabawy podobne jak wymienione powyżej z ziarenkami + jedna dodatkowa. W przypadku wyklejanki stworzycie naprawdę ciekawa mozaikę jeśli użyjecie różnych kształtów klusek.
- Łamanie – makaron do spaghetti dziecko łamie w kilku miejsca, fajny odgłos / potrzebujemy ciszy/, dodatkowa radość bo nasza pociecha czuje satysfakcję, że udało się połamać
ZABAWY Z MĄKĄ
Troszkę może i się naśmieci, ale zabawa będzie na 102%. Bardzo bezpieczna zabawa Montessori nawet już dla 2 latka.
- Malowanie – Na dużą tackę / najlepiej ciemną/ lub duży talerz wsypujemy grubszą warstwę mąki. Dziecko paluszkiem rysuje kształty. My lubimy mąkę ziemniaczaną, która ugniatana wydaje dźwięk jak chodzenie po lekko zamrożonym śniegu
- Piankolina, domowa play doh – fntastyczne przepisy podaję w osobnych artykułach: piankolina-klik, play doh-klik
- Ciasto – 1/3 szkl ciepłej wody, 1 szkl mąki, 2 łyżki oleju i mamy przyjemne w dotyku ciasto, z którego możemy wykrawać za pomocą foremek przeróżne kształty, wałkujemy, robimy placki itp.
- Masa solna – 1/2 szkl wody, 1 szkl mąki, 1 szkl soli, zabawę dzieci będą już miały na etapie tworzenia masy – pozwólcie im na ugniatanie składników w dużej plastikowej misce. Jest do doskonały sposób na zabawę edukacyjną bez zabawek według Montessori
- Gniotek – to, co dostępne w wolno stojących mini punktach z zabawkami za 1 i 2 zł, możecie w domu wyczarować sami z dzieckiem. Wsypcie mąkę do balona. Możecie dorysować mazakiem oczka, nosek, buzie i włosy. Gniotek gotowy /uwaga 6-latki potrafią mocno ugniatać… – doświadczenie własne/ pobierz – przepis na gniotka-klik
- Dmuchamy – może niekoniecznie mąka 🙂 ale na przykład bułką tartą, którą wysypujemy na tackę i za pomocą słomki dmuchamy tworząc różne kształty – ta zabawa edukacyjna bez zabawek dostarcza wiele radości
ZABAWA GAZETAMI
Do kolejnego przykładu zabawy Montessori posłuży nam gazeta codzienna.
- Wciągamy i ćwiczymy oddech – gazetę targamy na małe kawałki. Będzie nam potrzebna słomka do picia. Przez słomkę wciągamy powietrze przy skrawku papieru i przenosimy w drugie miejsce. Możemy użyć w tym celu 2 pudełeczka i przenosimy papierowe kawałki z jednego do drugiego Zabawa nr 2 – kładziemy skrawek gazety na talerzyku lub na dłoni i siłą wydechu przez słomkę wprowadzamy go w ruch. Są to świetne ćwiczenia usprawniające rozwój mowy, są tez elementem praktyki logopedycznej, idealny przykład zabawy Montessori dla 2 latka i dla 4 latka
- Samoloty – wzorcem może tu być origami, ale kto z nas nie pamięta zabawy w samolociki? Składamy kartkę papieru w samolot zakończony szpicem i patrzymy, który doleci najdalej
- Żabki, ptaszki – podobnie jak statki, składamy papier w różne zwierzątka /możecie podpatrzeć na youtube, u nas mistrzem składania z pamięci jest tato/. Przy okazji można gotowe zwierzątka pomalować kredkami, flamastrami i farbami i stworzyć małe zoo. /u nas czarno-białe łabędzie wisiały nad łóżeczkiem maleńkiej Oli w pierwszych miesiącach jej życia – wpis możecie zobaczyć TU/
- Rzucanie – dziecko robi z papieru kule, wrzuca je do pudełka – Brawa za trafienie! – Super pomysł na zabawę Montessori dla dziecka w każdym wieku
ZABAWA GUZIKAMI
Oprócz podpowiedzianych już pomysłów w przypadku ziaren, które możecie wykorzystać i z guzikami, podpowiem coś jeszcze.
- Kształty – z kolorowych guzików można budować świetne kształty i odgadywać co powstało / świetne ćwiczenie na wyobraźnię dla rodziców/
- Żabki / pchełki – pamiętacie wielopokoleniowa grę w pchełki? Co prawda mamy oryginalny zestaw żabek, ale guziki w tym przypadku mogą być właśnie pchełkami. Naciskamy brzeg guzika, aby wskoczył do pudełka. Który wskoczy wygrywa. A może w przypadku wspólnej zabawy, który doskoczy najdalej?!
- Guzikowy taniec – świetne ćwiczenie powyżej 2 roku życia na koordynacje ruchową. Kładziemy guzik na dłoni, stopie, ramieniu i z nim tańczymy.
- Rękawiczka – rozsypujemy guziki na podłodze i zbieramy przez rękawiczkę. Dla starszych dzieci polecam rękawicę kuchenną, bo będzie to dla nich duże utrudnienie i większa zabawa. Dla maluszków rękawiczki nie trzeba, samo zbieranie pulchnymi paluszkami jest wyzwaniem.
- Ence-pence – bardzo lubimy, nawet półtoraroczna córeczka zakodowała, o co w zabawie chodzi
- Poproszę guzik… – zabawa dla rodzica z dzieckiem lub dwójki rodzeństwa. Rozsypujemy różne guziki na podłodze. Opisujemy dziecku konkretny guzik, np. poproszę guzik duży czerwony z 2 dziurkami. Doskonałe ćwiczenie na zmysł wzroku, orientacje i koncentrację
ZABAWA Z PIANKĄ
Obojętne damska czy męska 🙂 obydwie mają delikatna konsystencję. Dodatkowo potrzebna nam będzie 1 lub kilka farb spożywczych – doskonały przykład zabawy montessori w domu
- Malowanie kolorowymi piankami – / zerknijcie na mój filmik, co prawda nakręcony prastarą kamerką, ale zabawa była extra! – wpis KLIK /
ZABAWA ROLKAMI PO PAPIERZE TOALETOWYM – dobry przykład Zabawy Montessori bez zabawek
W każdym domu ich nie brakuje, wystarczy przez chwile ich nie wyrzucać i pozbierać kilka sztuk.
- Jedno oko – zabawa dla najmłodszych – zaglądamy przez rolkę jednym oczkiem, potem drugim
- Naciąganie gumek frotek – dobra zabawa na ćwiczenie zgrabnych rączek. Frotki naciągamy na rolkę, przy okazji powstaje fajny sposób – gadżet – na walające się gumeczki po domu.
- Kolorowy sznur – malujemy z dzieckiem rolki farbami na różne kolory i maluch nawleka na grubszy sznurek
- Gałganek – będziemy potrzebowali kawałek włóczki, który nasza pociecha będzie nawijać na rolkę. Świetne ćwiczenie na cierpliwość.
ZABAWA PUDEŁKAMI
Na pewno w każdym domu znajda się różnych wielkości pudełeczka np. takie do przechowywania żywności.
- Wieża – budujemy z pudełeczek wieżę
- 5 w 1 – wkładanie pudełeczek jedno w drugie, im więcej tym lepsza zabawa
- Od największego do najmniejszego – jeśli posiadamy różnej wielkości kilka pudełek – możemy zachęcić dziecko aby ułożyło od największego do najmniejszego, ciekawe czy mu się uda
ZABAWA KREDKAMI
Kredki nie służą tylko do malowania. Metoda Montessori pokazuje, jak wspaniale można je dodatkowo wykorzystać.
- Kształty – z kredek układamy różne kształty
- Odrysowywanie kształtów – banalny pomysł prawda? A ile przy tym zabawy. Nela z Boryskiem uwielbiają odrysowywać dłonie i stopy /nie tylko swoje/
ZABAWA CZYMKOLWIEK
Do tej zabawy potrzebujecie dowolnego przedmiotu.
- Ciepło – zimno – zaraz po „w chowanego” u nas jest na topie. Możemy użyć tu dużego guzika, pluszaka, kubeczka itp.
na pewno o kilku nie wspomniałam, ale wymieniłam te zabawy Montessori, które lubimy najbardziej.
O, przesypywanie różnych sypkich
produktów to swego czasu była
ulubiona zabawa mojego syna 🙂
świetny wyczerpujący zestaw zabaw, wcześniej nie wiedzałam że to jakaś metoda, piękne zdjećia jak zwykle Pani Asiu
Robienie ciasta drożdżowego to jest
dopiero zabawa. Drożdże rosną w
mleku i powstaje wulkan a potem
zaczyna się mieszanie
10 lat temu nie słyszałam o tej metodzie ale syn uwielbiał bawić się ziarnami, przekładał z pudełka fo pudełka.
Ekstra. U nas sporo zabawek ale tez domowe metody 🙂
Świetne zabawy, dzieci bardzo lubią właśnie takie inne pomysły. Zabawek teraz każde ma dużo, a najfajniejsze są te proste zabawy domowe 🙂
Szkoda, że mam już takich dużych chłopaków, bo chętnie bym wykorzystała te zabawy 🙂
Moja mama 34 lat temu dokladnie nauczyla mnie tych wszystkich zabaw 😉 jak to wiejska kobita, zajac czyms dziecko, by obrzadek zrobic i w domu porobic 😉
Moje dzieci też tak się bawiły 🙂
Takie zabawy są świetne i bardzo rozwijają
Uwielbiamy mądre zabawy z ogólnodostępnych produktów, choć korzystamy także z zabawek sklepowych. Uważam, że dzieci muszą poznać rózne formy zabawy i na to im pozwalam 😉
Super sposoby i nieraz są lepsze niż niejedna zabawka 😉
Takie proste zabawy sprawiają najwięcej radości 🙂
Moje dziecko nudzi się błyskawicznie, ale fakt, że jak była mała , nie znalałm tych zabaw Montesorri 🙂
super!doskonale pomysly!